Ανδριάντας Στάικου Σταϊκόπουλου

Ο «πορθητής του Παλαμηδιού»

Έμπορος από την ορεινή Αρκαδία, ο Στάικος Σταϊκόπουλος (1799 – 1835), μυήθηκε το 1818 στη Φιλική Εταιρεία, τη μυστική οργάνωση που είχε ιδρυθεί με σκοπό να συντονίσει τον Αγώνα των Ελλήνων κατά της Οθωμανικής κυριαρχίας. Ο Σταϊκόπουλος έμεινε στην ιστορία γνωστός ως «ο πορθητής του Παλαμηδιού», καθώς το ξημέρωμα της 30ης Νοεμβρίου του 1822, μαζί με τον Δημήτριο Μοσχονησιώτη, κατέλαβε το Φρούριο του Παλαμηδίου από τους Οθωμανούς. Πέθανε πάμπτωχος και άρρωστος στο Ναύπλιο το 1835.

Ποια είναι η μορφή του γλυπτού;

Το γλυπτό είναι κατασκευασμένο από λευκό μάρμαρο. Ο ήρωας παριστάνεται με μουστάκι και μακριά μαλλιά, που καλύπτονται με φέσι και περιορίζονται στο πίσω μέρος της μορφής. Φοράει πουκάμισο, γιλέκο και φουστανέλα ενώ στη μέση η ενδυμασία του συμπληρώνεται με σελάχι, δερμάτινη ζώνη που χρησιμοποιούνταν ως οπλοθήκη και η οποία εδώ συγκρατεί ένα σπαθί και μία πιστόλα. Στο αριστερό χέρι κρατάει γιαταγάνι, δηλαδή ένα οθωμανικού τύπου μακρύ μαχαίρι που συνήθιζαν να χρησιμοποιούν και οι Έλληνες αγωνιστές του ‘21. Το κεφάλι του είναι ελαφρώς στραμμένο προς τα δεξιά, ενώ το δεξί πόδι είναι προτεταμένο προς την ίδια κατεύθυνση, πιθανότατα σε μία προσπάθεια του γλύπτη να αποκρύψει τη στήλη στήριξης του ανδριάντα.

Πότε εκτελέστηκε και ανεγέρθηκε το έργο;

Ο μαρμάρινος ανδριάντας του Στάικου Σταϊκόπουλου φιλοτεχνήθηκε από τον γλύπτη Νικόλα (Νικόλαο Παρασκευόπουλο) το 1966 με δαπάνες της Ζαχαρούλας Παπαμάρκου, δισέγγονης του τιμώμενου, και δωρίστηκε στον Δήμο Ναυπλιέων. Τα αποκαλυπτήρια του μνημείου τελέστηκαν το 1971. Κάθε χρόνο ανήμερα της εορτής του Αγίου Ανδρέα, στις 30 Νοεμβρίου, γίνονται πανηγυρικές εκδηλώσεις και κατάθεση στεφάνων στον ανδριάντα του Στάικου Σταϊκόπουλου.